Εις την Περιτομήν του Κυρίου
(1 Ιανουαρίου)
του μακαριστού Μητροπολίτη Πατρών
(†)Νικοδήμου Βαλληνδρά
από το βιβλίο του «Εόρτια Μηνύματα»,
Εκδόσεις Αποστολικής Διακονίας
«Ότε επλήσθησαν αι ημέραι οκτώ τον περιτεμείν το Παιδίον,
και εκλήθη το όνομα αυτού Ιησούς». (Λουκ. β' 21)
Συν Θεώ εισερχόμεθα σήμερον εις νέον έτος. Όλοι το υποδεχόμεθα με ευχάς και ελπίδας. Ευχόμεθα να είναι το νέον έτος αίσιον και ευτυχές και γεμίζομεν τις καρδιές με αισιοδοξίαν και ελπίδας.
Άλλ' όμως, δια να έχουν βάσιν οι ελπίδες και οι πόθοι μας, πρέπει να σκεφθώμεν τί είναι εκείνο πού αποτελεί την προϋπόθεσιν της πραγματοποιήσεως των. Προσφέρεται δε σχετικώς η Δεσποτική εορτή της Περιτομής του Κυρίου, την οποίαν κατά την πρώτην ημέραν του έτους εορτάζομεν, δια να παράσχη την δέουσαν καθοδήγησιν.
1. Ο Κύριος, ως οκτώ ημερών βρέφος, υπόκειται εις τας διατάξεις του Νόμου του Μωσαϊκού και υφίσταται την χειρουργικήν επέμβασιν της περιτομής. Οι πόνοι της εγχειρήσεως αυτής είναι οι πρώτοι πόνοι τους οποίους δοκιμάζει ο Ιησούς. Η πραξις δε αυτή της περιτομής είναι πράξις πλήρους υποταγής του Κυρίου εις τον νόμον του Θεού. Και πόσα έχει να μας διδάξη αυτή η υποταγή του Κυρίου εις τον νόμον του Θεού, με τους συνοδεύοντας μάλιστα αυτήν πόνους!
Είναι αλήθεια, ότι η περιτομή αφεώρα τους υπό την αμαρτίαν ανθρώπους. Και όμως έρχεται ο Άγιος των αγίων και υποβάλλεται εις αυτήν. Δεν εξαιρεί τον εαυτόν του ούδ' επ' ελάχιστον εκ των νομικών διατάξεων. Ολίγον βραδύτερον, όταν ο Κύριος γίνεται τεσσαράκοντα ήμερων, προσάγεται εις τον ναόν του Θεού μετά προσφοράς ζεύγους τρυγόνων ή νεοσσών περιστερών. Και όταν αργότερον, τριακονταετής, εμφανίζεται εις τον Ιορδάνην ποταμόν, δια να βαπτισθη υπό του Ιωάννου, λέγει προς αυτόν «άφες άρτι, ούτω γαρ πρέπον εστίν ημίν, πληρώσαι πάσαν δικαιοσύνην». Είναι πρέπον να τηρήσωμεν κάθε διάταξιν δοθείσαν υπό του Θεού. Εσκέφθημεν ποτέ, αγαπητοί, τί διδάσκει εις ημάς η συνεχής αυτή συμμόρφωσις του Κυρίου προς το θέλημα και τον νόμον του ουρανίου Πατρός; Εσκέφθημέν ότι οι πόνοι της περιτομής αποκορυφούνται επί του Σταυρού, δια να ευρέθη ο Κύριος έναντι του ουρανίου Πατρός «υπήκοος μέχρι θανάτου, θανάτου δε σταυρού»; Παράδειγμα υπέροχον δια τους ανθρώπους. Εάν θέλωμεν να ύπαρξη ευημερία και ευτυχία εις την ζωήν μας, «τούτο πρέπον εστίν ημίν, πληρώσαι πάσαν δικαιοσύνην». Η τελεία συμμόρφωσις προς το θέλημα του Θεού είναι απαραίτητος.
Εις την εποχήν μας συνήθως υπερτονίζονται τα δικαιώματα των ανθρώπων. Αν υπάρχη όμως μία διακήρυξις πού θέτει και προβάλλει τα δικαιώματα του ανθρώπου, είναι η του Χριστού. Εκείνος εμφανίζεται ως άνθρωπος επί της γης και διακηρύσσει δια του Ευαγγελίου του τα ανθρώπινα δικαιώματα. Ναι, αλλά δεν πρέπει ποτέ να λησμονώμεν, ότι είναι στοιχειώδης απαίτησις Θεού και ανθρώπων, δίπλα στα δικαιώματα να υπάρχουν και υποχρεώσεις. Πόσες φορές αρά γε ενθυμούμεθα τας υποχρεώσεις μας; Σκεπτόμεθα μήπως λιποτακτώμεν από το καθήκον, και μήπως γίνονται εκ μέρους μας αβαρίες πολλάκις, ή μήπως είμεθα εύκολοι εις εξαίρεσιν του εαυτού μας από πράγματα τα όποια επιπόλαιος θεωρούμεν μικρά και δευτερεύοντα; Άλλα «πρέπον εστίν ημίν πληρώσαι πάσαν δικαιοσύνην». Και αν θέλωμεν να υπάρξουν ευοίωνοι προβλέψεις δια την εκπλήρωσιν των ελπίδων και των πόθων μας κατά το νέον έτος, ιδού το σύνθημα, «πρέπον εστί πληρώσαι πάσαν δικαιοσύνην».
Είναι ευκολον να κατανοήσωμεν, ότι εάν όλοι εκπληρώμεν το χρέος και το καθήκον μας προς τον πλησίον, αυτό θα συμβάλη να γίνωμεν όλοι ευτυχείς εις την ζωήν μας, και ως άτομα και ως κοινωνία.
2. Άλλ' η περιτομή του Κυρίου έχει και συμβολικώτερον χαρακτήρα. Άλλωστε τύπος ήτο η περιτομή της σαρκός, και εσυμβόλιζε την περιτομήν της καρδίας, δηλ. την περιτομήν των αδυναμιών και ελαττωμάτων. Όπως λέγει και ο απόστολος Παύλος (Κολ. β,11), εσυμβόλιζε την «αχειροποίητον περιτομήν» των κακιών πού πρέπει ο άνθρωπος να αποκόψη. Πώς να το αποκρύψωμεν; Όγκοι κακοί υπάρχουν μέσα στον άνθρωπον. Δεν θέλομεν να είπωμεν δια τους όγκους του οργανισμού, οι όποιοι μαστίζουν, τα τελευταία ιδίως χρόνια, την κοινωνίαν, και οι όποιοι δεν θεραπεύονται ακόμη με τα μέσα πού διαθέτει η επιστήμη. Άλλα θέλομεν να είπωμεν δια τα καρκινώματα εκείνα, τα όποια λέγονται πάθη και κακίαι. Δι' αυτήν την περιτομήν, πού αποβλέπει εις αφαίρεσιν των όγκων τούτων, τύπος και σύμβολον είναι η περιτομή της σαρκός. Και η περιτομή του Κυρίου έγινεν, ακριβώς όπως ψάλλει η Εκκλησία, «ίνα παύση τα σκιώδη και περιέλη το κάλυμμα των παθών ημών».
Ωραίον, πράγματι, έμβλημα και επίκαιρον δια το νέον έτος Δεν λέγομεν ότι είναι εύκολον το πράγμα. Είναι αλήθεια ότι οι αχίλλειες πτέρνες του καθενός μας είναι τα σημεία τα ευπαθή, και πονούμεν όταν τα χειρουργήσωμεν. Ναι, όταν πρόκειται να κόψη κανείς κάτι από τις συνήθειες του πονεί. Ας πόνεση όμως. Μήπως και ο Κύριος δεν επόνεσε κατά την περιτομήν; Και μήπως ο πόνος δεν υπήρξεν ο αχώριστος σύντροφος εις την ζωήν Του; Ανυψώθη, ως είπομεν, επί του Σταυρού. Δύναται επομένως να αξιοί από ημάς να έχωμεν διάθεσιν, κάπως να υποφέρωμεν, «δια το όνομά Του», μη νομίζωμεν ότι είναι δυνατόν να είναι πάντοτε τα πράγματα άπλα και ανώδυνα, η ζωή έχει και τας ακάνθας της και τους αγώνας της.
Και εάν, αγαπητοί, όλα τα πλήγματα της ζωής έχουν πόνον; και εάν «πασά παράβασις και παρακοή» του νόμου του Θεού δεν είναι ανώδυνος, αλλά «λαμβάνει ένδικον μισθαποδοσίαν» και δημιουργεί πόνον, διατί να μη προτιμώμεν τους άλλους πόνους πού βοηθούν εις την δημιουργίαν της ευτυχίας μας; Είδατε τους κτίστας των οικοδομών, πώς χρησιμοποιούν τις πέτρες, δια να κτίσουν την οικοδομήν; Δεν τις περνούν όπως είναι, δια να τις τοποθετήσουν αλλά προηγουμένως τις κτυπούν με την σφύραν, δια να τας λειάνουν από τα εξογκώματα, και κατόπιν εφαρμόζονται καλά και στερεά οι λίθον στο οικοδόμημα. Καθ' όμοιον τρόπον χρειάζονταν πελέκημα και οι χαρακτήρες μας. Και μόνον όταν στερεώσωμεν τους χαρακτήρας μας και τους λειάνωμεν από υπάρχοντα ελαττώματα, θα αποκτήσωμεν την ευτυχίαν πού τόσον ποθούμεν.
Νέον έτος, νέες ελπίδες, νέον ξεκίνημα, Άλλ' αράγε το ξεκίνημα αυτό θα έχη αίσιον πέρας; Ας θελήσωμεν, αγαπητοί, να βαδίσωμεν τον δρόμον του νέου έτους με αυτήν την προσπάθειαν της προσηλώσεως εις το καθήκον και εις το θέλημα του Θεού και με την επιμέλειαν της περιτομής των ελαττωμάτων και της απαλλαγής από παθών και κακιών, εις την θέσιν των οποίων πρέπει να υπάρξουν αντίστοιχοι αρεταί, δια να αποτελέσουν την αρμονίαν του οικοδομήματος της ζωής μας και την βάσιν της πραγματοποιήσεως των ελπίδων μας δι' ένα αίσιον και ευτυχές έτος.
Είθε ο δι' ημάς σαρκωθείς και σαρκί περιτμηθείς Ι η σ ο ύ ς, ο Σωτήρ του κόσμου, να είναι ο ιδικός μας προσωπικός Σωτήρ και να χαρίση εις πάντας ημάς το νέον έτος αίσιον και ευτυχές.
Πηγή: www.zoiforos.gr
